Chắp nối dòng họ qua danh bạ điện thoại lúc đầu chỉ là một giải pháp tình thế, sau này lại trở thành phương pháp cơ bản để chắp nối được hàng trăm chi họ mà không tốn nhiều thời gian, công sức và tiền bạc.

Giữa năm 2011, Thường trực Ban liên lạc họ Tô Việt Nam tổ chức một đoàn đi chắp nối dòng họ ở các tỉnh miền Trung từ Quảng Bình đến Khánh Hoà. Trong chuyến đi đó, đoàn chỉ tìm được những người họ Tô có tâm huyết ở các tỉnh Thừa Thiên - Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định và Phú Yên để uỷ nhiệm đứng ra chắp nối các chi họ Tô trong tỉnh và có điều kiện thì  thành lập Ban liên lạc họ Tô tỉnh. Ở các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Khánh Hoà, đoàn chưa tìm được cơ sở để uỷ nhiệm. Đoàn đã tìm kiếm quyển danh bạ điện thoại của các tỉnh nói trên, lọc ra các số thuê bao là người họ Tô để liên lạc chắp nối. Thấy có kết quả tốt, nên đoàn đã sưu tầm danh bạ điện thoại các tỉnh Thừa Thiên - Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam. Quảng Ngãi, Phú Yên lọc riêng danh sách thuê bao họ Tô để chuyển cho các Ban liên lạc họ Tô ở các tỉnh đó.

Ở miền Bắc và miền Nam rất nhiều tỉnh chưa có Ban liên lạc họ Tô mà yêu cầu của Thường trực Ban liên lạc là đến hết năm 2012 phải chắp nối được hầu hết các chi họ Tô trong cả nước để kết hợp sưu tầm tư liệu từ cơ sở cho việc biên tập quyển sách họ Tô Việt Nam, cuốn tổng phả của dòng họ. Từ kết quả đã đạt được ở miền Trung, Thường trực Ban liên lạc xác định liên lạc theo danh bạ điện thoại là một trong những biện pháp cơ bản để hoàn thành việc chắp nối.

Trước đây chúng tôi phải làm một cách thủ công là lọc trong quyển danh bạ của từng tỉnh lấy những thuê bao là người họ Tô rồi chép riêng ra một bản, nên mất nhiều thời gian. Lần này chúng tôi được anh Tô Hồng Long, thư ký của Thường trực Ban liên lạc là Trưởng phòng công nghệ trung tâm điều độ hệ thống điện miền Bắc giúp sưu tầm trên mạng được hàng chục ngàn số thuê bao là người họ Tô ở hầu hết các tỉnh thành miền Bắc và miền Nam trừ các tỉnh Trà Vinh, Sóc Trăng, Kiên Giang, Lâm Đồng, Gia Lai, KonTum, Đắc Nông, Đắc Lắc, Hà Nam, vì danh bạ điện thoại các tỉnh này không được đưa lên mạng. Việc sưu tầm hoàn toàn tự động vì máy in tách riêng danh sách thuê bao là người họ Tô trong từng tỉnh.

Danh sách thuê bao này đã phát huy tác dụng trong chuyến đi chắp nối dòng họ ở các tỉnh miền Nam đầu năm 2012. Trước chuyến đi, đoàn đã gọi hàng ngàn cuộc điện thoại liên lạc được 44 chi họ Tô. Trên cơ sở đó, đoàn đã lập kế hoạch cho chuyến đi là đến được tất cả các chi họ đó theo một lộ trình hợp lý. Kết quả là đoàn đã chắp nối được 59 chi họ ở 17 tỉnh, thành Nam Bộ trong đó có 44 chi họ đã liên lạc trước qua danh bạ điện thoại, còn 15 chi họ là do các ban liên lạc họ Tô tỉnh Bình Dương, Bến Tre, Sóc Trăng đã chắp nối được từ trước.

Danh bạ điện thoại các tỉnh Miền Bắc đã được chuyển cho các Ban liên lạc họ Tô tỉnh (những tỉnh có Ban liên lạc) để giúp cho Ban liên lạc tỉnh đẩy nhanh được quá trình chắp nối. Những tỉnh chưa có Ban liên lạc thì Thường trực Ban liên lạc giữ lại để tự mình liên lạc chắp nối. Trong 2 tháng 4 và 5-2012, chúng tôi đã gọi mấy ngàn cuộc điện thoại để chắp nối được 42 chi họ ở 9 tỉnh chưa có Ban liên lạc và tìm thêm được 24 chi họ ở 10 tỉnh, thành mà các Ban liên lạc ở đó chưa chắp nối được hết, tổng cộng là 66 chi họ.

Trong 2 chuyến đi miền Trung và miền Nam, phải chi mấy chục triệu đồng và chắp nối được khoảng 70 chi họ. Còn chắp nối qua danh bạ điện thoại, chỉ tốn khoảng 5 triệu đồng gọi điện thoại  mà tìm được 66 chi họ, chưa kể 44 chi họ ở miền Nam cũng đã tìm qua liên lạc điện thoại trước.

Tất nhiên đến thăm trực tiếp được thì vẫn tốt hơn, để Thường trực Ban liên lạc hiểu được tình hình thực tế ở cơ sở, biết người thực, việc thực và thắt chặt được tình nghĩa họ hàng. Hơn nữa việc chắp nối qua danh bạ điện thoại cũng còn nhược điểm là chúng tôi chỉ có được danh bạ của mạng VNPT, chưa tìm được số thuê bao Viettel, và mạng điện thoại (có dây) cũng chưa phát triển rộng khắp ở miền núi, vùng sâu, vùng xa. Chưa kể là nhiều người đã bỏ điện thoại bàn và dùng điện thoại di động. Vì vậy chắc cũng còn sót một số chi họ Tô mà chúng ta chưa liên lạc được.

Hiện nay chúng tôi đang tiếp tục liên lạc điện thoại để tìm các chi họ Tô ở các tỉnh Lao Cai, Điện Biên, Lai Châu, Hoà Bình, thành phố Hà Nội để thực hiện được yêu cầu của Thường trực Ban liên lạc là" hết tháng 6 năm 2012 cơ bản hoàn thành việc chắp nối dòng họ trong cả nước”.

TTHTVN