Cán bộ xã Bằng Luân giới thiệu mô hình trồng bưởi đặc sản Đoan Hùng (Ảnh TL)

          Ở xã Bằng Luân, huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ có 3 nhành Họ Tô là Tô Trọng, Tô Viết và Tô Thế, nhưng nguồn gốc đều từ thôn Báo Văn, xã Đồng Văn, huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc…

          Theo gia phả của Họ Tô Văn ở thôn Báo Văn, xã Đồng Văn, thì Thủy tổ Họ Tô Văn là Tô Văn Nhân, tự Phúc Đức, không biết từ đâu đến sinh cơ lập nghiệp vào cuối thế kỷ 18, đầu thế kỷ 19, nay phát triển đến đời thứ 11. Cụ sinh được 2 người con trai là Tô Trọng Công, tự Phúc Tính và Tô Viết An, tự Phúc Bằng, trở thành Thế tổ của 2 phân chi Họ Tô Trọng, Tô Viết.

          Họ Tô Trọng không biết vào năm nào, có 1 nhánh đi lập nghiệp ở thôn 8, xã Bằng Luân, huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ, nay có 12 hộ, 62 nhân khẩu, 30 đinh. Tộc trưởng là ông Tô Trọng Minh.

          Họ Tô Viết, cụ Tô Viết An sinh được 6 con trai là Tô Viết Kềnh, Tô Viết Càng, Tô Viết Vui, Tô Viết Vẽ, Tô Viết Thành và Tô Viết Sự (mất khi còn nhỏ). Cụ Tô Viết Càng đi lập nghiệp cũng ở thôn 8 (xã Bằng Luân, huyện Đoan Hùng), nay đến đời thứ 9, có 11 hộ, khoảng 70 nhân khẩu, 35 đinh.

          Cụ Tô Viết Càng là đời thứ ba Họ Tô Văn, có thể sinh khoảng năm 1850 và đi lập nghiệp ở xã Bằng Luân vào khoảng những năm 70 của thế kỷ 19. Vì là anh em thúc bá nên phán đoán nhành Tô Trọng ở Bằng Luân có thể cùng đến định cư vào thời gian này.

          Nhánh Họ Tô Thế, ông Tổ là Tô Thế Nghiệp, Tổ bà là Phạm Thị Sửa, có nguồn gốc là Họ Tô Thế thôn Báo Văn (xã Đồng Văn, huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc), lên định cư ở thôn 13, xã Bằng Luân, huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ từ năm 1945, nay mới đến đời thứ 4, có 7 hộ và 18 nhân khẩu. Tộc trưởng là ông Tô Thế Vinh, đời 2.

          Họ Tô xã Bằng Luân chủ yếu làm nông nghiệp, đời sống ổn định.

          Viết thêm:

          Ở huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ cũng có một nhánh Họ Tô, gốc là Họ Tô thôn Tam Đồng, xã Thụy Hải, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình nhưng không phải từ Thái Bình lên; mà từ Thái Bình đi làm ăn ở Thái lan là Việt kiều. Năm 1962 hồi hương về định cư ở thị trấn Đồng Xuân, huyện Thanh Ba tỉnh Phú Thọ. Lúc đầu chỉ có 2 gia đình của 2 anh em, nay đã thành 13 hộ với khoảng 50 nhân khẩu. Hằng năm vẫn theo giỗ tết về thôn Tam Đồng, xã Thụy Hải, huyện Thái Thụy, Thái Bình.

          Họ Tô Việt Nam